Tegoroczny Marsz dedykujemy nauczycielom. W ekstremalnych warunkach getta nie stracili wiary w wartość edukacji i wzorców moralnych, które starali się przekazać uczniom. Do ostatnich dni przed wywózką towarzyszyli swoim podopiecznym w nauce czytania i pisania czy przygotowaniach do matury. Wielu z nich poszło wraz z uczniami na Umschlagplatz. Marsz rozpocznie się o godz. 18:00 pod pomnikiem Umschlagplatz przy ul. Stawki 10.

Po raz dziesiąty w Marszu Pamięci 22 Lipca wspominamy blisko 300 tysięcy żydowskich mieszkańców Warszawy, którzy w lecie 1942 roku zostali wywiezieni do obozu zagłady w Treblince. Szczególnie przywołamy pamięć o nauczycielach związanych z grupą Oneg Szabat, m.in. o Abrahamie Lewinie, Emanuelu Ringelblumie, Eliaszu Gutkowskim, Izraelu Lichtensztajnie czy o Stefanii Szwajgier, kierowniczce gimnazjum dla dziewcząt przy ul. Długiej 55, a także polskich nauczycielach, którzy udzielali pomocy przyjaciołom z drugiej strony muru. Wspólnie przejdziemy symboliczną trasę „od śmierci do życia”. Marsz wyruszy o godz. 18:00 spod pomnika Umschlagplatz przy ul. Stawki 10, a zakończy przy ul. Stare Nalewki, w pobliżu Ogrodu Krasińskich. Stanie tam specjalnie przygotowana na to wydarzenie instalacja artystyczna „Ławki” zaprojektowana przez architekta Jakuba Szczęsnego, którą będzie można oglądać do 31 sierpnia br.

Na tym obszarze przed wojną znajdowało się wiele szkół żydowskich funkcjonujących w ramach powszechnego systemu oświaty. Były też w okolicy liczne chedery, Talmud-Tory, jesziwy i inne miejsca, gdzie trwała żydowska edukacja religijna – zaznacza dyrektor ŻIH, Monika Krawczyk.

Na zakończenie Marszu wystąpi wielokrotnie nagradzana grupa Hashtag Ensemble w składzie: Maria Sławek, Ania Karpowicz, Marta Grzywacz, Krzysztof Kozłowski – usłyszymy opracowanie muzyczne na skrzypce, flet, głos i syntezator wybranych fragmentów Dziennika Abrahama Lewina opowiadającego o życiu codziennym w getcie i tragedii wielkiej deportacji.

Żydowski Instytut Historyczny przygotował także specjalnie na tę okazję audiobook Dziennika Abrahama Lewina. W nagraniu wyreżyserowanym przez Agnieszkę Olsten usłyszymy aktora Jerzego Radziwiłowicza (Posłuchaj!).

 Trasa Marszu: pomnik Umschlagplatz (ul. Stawki róg ul. Dzikiej) – ul. Stawki – ul. Dubois – ul. Anielewicza – ul. Świętojerska – wzdłuż Ogrodu Krasińskich – ul. Stare Nalewki.

Na początku wydarzenia wolontariusze będą rozdawać Wstążki Pamięci z imionami, które pod koniec pochodu zostaną przywiązane do ogrodzenia Ogrodu Krasińskich.

(Abraham Lewin przekazał do Archiwum Ringelbluma swój dziennik, dziś uznawany za jeden z najważniejszych dokumentów osobistych getta Warszawy. Dokument dzieli się na dwie części: pisaną w jidysz kronikę prześladowań Żydów w getcie przed wielką akcją likwidacyjną i notatki w języku hebrajskim dotyczące akcji i życia w getcie szczątkowym. Z okazji Marszu Pamięci 22 Lipca przygotowano audiobook, w którym tekst dziennika Abrahama Lewina czyta Jerzy Radziwiłowicz. Reżyseria: Agnieszka Olsten Realizacja: Studio Nagrywarka)

Partnerzy Marszu Pamięci 22 Lipca:

  1. Centrum Taubego
  2. Centrum Edukacji Obywatelskiej
  3. FINA Filmoteka Narodowa – Instytut Audiowizualny
  4. Forum Dialogu
  5. Fundacja Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego
  6. Fundacja Ochrony Pamięci Obozu Zagłady w Treblince „Pamięć Treblinki”
  7. Fundacja Shalom
  8. Hillel Warszawa
  9. JCC Warszawa
  10. Muzeum Getta Warszawskiego
  11. Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN
  12. Muzeum Warszawy
  13. Prywatne Liceum Ogólnokształcące im. Zuzanny Ginczanki w Zespole Szkół Lauder-Morasha w Warszawie
  14. Stowarzyszenie Drugie Pokolenie – Potomkowie Ocalałych z Holocaustu
  15. Stowarzyszenie „Dzieci Holokaustu” w Polsce
  16. Stowarzyszenie Żydowski Instytut Historyczny
  17. Towarzystwo Społeczno-Kulturalne Żydów w Polsce
  18. Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń
  19. Zespół Szkół Lauder-Morasha w Warszawie